کلیفورد گیرتز، از پوزیتیویسم تا انسان‌شناسی تفسیری

نویسنده

  • احمد نادری استادیار گروه انسان‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

کلیفورد گیرتز و میراث فکری وی یکی از برجسته‌ترین رویکردهای نظری، نه تنها در انسان‌شناسی، بلکه در علوم اجتماعی و علوم انسانی معاصر است. برنامه نظری گیرتز در انسان‌شناسی را می‌توان از خلال سنت‌هایی که پایه‌های اصلی تفکر وی را تشکیل می‌دهند درک، تجزیه و تحلیل نمود. گیرتز با تلفیق سنت ایده‌آلیسم آلمانی و رویکردهای هرمنوتیک قاره‌ای؛ با میراث فکری وبر و پارسونز در جامعه‌شناسی؛ رویکرد فلسفه تحلیلی ویتگنشتاین؛ و مهم‌تر از همه سنت انسان‌شناختی مطالعات میدانی، مشاهده مشارکتی و اتخاذ رویکردهای اتیک در این حوزه؛ به پایه‌گذاری سنتی اهتمام ورزید که سبب چرخشی پارادایمی، در مجموعه علوم اجتماعی گردید. این مقاله، به بررسی رویکرد روشی گیرتز در حوزه انسان‌شناسی، با تاکید بر دو کار عمده وی، یعنی تفسیر فرهنگ‌ها و صورت‌بندی مجدد تفکر اجتماعی پرداخته است و از خلال بررسی سنت‌های فکری موثر و همچنین زمینه اجتماعی تفکر وی، سعی در به دست دادن خوانشی کلی از دیدگاه روشی وی در حوزه علوم انسانی و اجتماعی به‌طور کل و انسان‌شناسی به‌طور خاص دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کلیفورد گیرتز، از پوزیتیویسم تا انسان شناسی تفسیری

کلیفورد گیرتز و میراث فکری وی یکی از برجسته ترین رویکردهای نظری، نه تنها در انسان شناسی، بلکه در علوم اجتماعی و علوم انسانی معاصر است. برنامه نظری گیرتز در انسان شناسی را می توان از خلال سنت هایی که پایه های اصلی تفکر وی را تشکیل می دهند درک، تجزیه و تحلیل نمود. گیرتز با تلفیق سنت ایده آلیسم آلمانی و رویکردهای هرمنوتیک قاره ای؛ با میراث فکری وبر و پارسونز در جامعه شناسی؛ رویکرد فلسفه تحلیلی ویت...

متن کامل

نگاهی بر رویکرد تفسیری کلیفورد گیرتز با تأکید بر تفسیر او از پدیده دینی

سهم نظری کلیفورد گیرتز در شکل دادن به انسان شناسی جدید بسیار فراتر از انسان شناسی امریکا و از حوزة خاص او یعنی انسان شناسی تفسیری و تحلیل فرهنگ های گروهی از جوامع آسیای شرقی و شمال آفریقا بسیار فراتر می رود. گیرتز، نوآوری های خاصی را در روش شناسی انسان شناسی به وجود آورد و در عین حال از خلال آثار خود توانست نشان دهد که چگونه می توان رویکردی اتیک را با مشاهدة مشارکتی در جامعه ای بیگانه با پژوهشگ...

متن کامل

بررسی انتقادی رویکرد تفسیری در مطالعهی دین: نقد نظریات کلیفورد گیرتز درباب دین با تکیه بر آرای مرتضی مطهری

دین به‌منزله‌ی یکی از ارکان زندگی انسان، مورد‌مطالعه‌ی رویکردهای مختلف علوم انسانی و اجتماعی ازمنظر درون‌دینی و برون‌دینی قرار گرفته است. تفسیرگرایی با جهت‌گیری برون‌دینی، از‌جملهفراگیرترین این رویکردهاست که کلیفوردگیرتز را می‌توان یکی از‌اندیشمندان برجسته‌ی آن به‌شمار آورد؛ وی انسان‌شناسی است که با رویکرد تفسیرگرایانه و گرایش نمادگرا به مطالعه‌ی دین در جوامع مختلف پرداخته است. از‌دیگر‌سو، مرتض...

متن کامل

مناسک دینی از دیدگاه کلیفورد گیرتز (با تأکید بر کارکرد آنها)

مناسک و آیین­ها­ را می­توان از ارکان بنیادین هر دین به شمار آورد که شخص به واسطۀ مشارکت در آنها قصد ارتباط با امر مقدس را دارد. فهم مناسک و نقش و کارکرد آنها، به ویژه در عرصۀ جمعی و فردی از جمله موضوعاتی است که توجه جامعه شناسان و انسان­شناسان دین را به خود معطوف ساخته است. در این میان کلیفورد گیرتز در مقام یکی از انسان­شناسان دین معاصر، بر اساس رویکرد تفسیری خویش و با تکیه بر مشاهدات عینی، تحل...

متن کامل

مقایسة آراء امیل دورکیم و کلیفورد گیرتز در زمینة دین با تأکید بر رویکرد آنها

دین همواره به مثابة یکی از ارکان زندگی انسان، از چشم اندازهای گوناگون مورد ارزیابی و تحلیلقرار گرفته است. مطالعة دین از منظر جامعه شناختی و انسانشناختی از جمله چشم اندازهایی بهشمار میآید که در عصر حاضر با اقبال فراوانی روبه رو شده است. در این میان، از یک سو آراء واندیشه های بزرگان جامعه شناسی کلاسیک مانند آگوست کنت 3، کارل مارکس 4، امیل دورکیم 5 واسپنسر 6، و از دیگر سو افکار کسانی مانند کلیفورد...

متن کامل

کلیفورد گیرتز و دﻳﺪﮔﺎه تقسیری او در ﺑﺎب دﻳﻦ و فرهنگ

ﺑﻲ ﺗﺮدﻳﺪ ﻛﻠﻴﻔﻮرد ﮔﻴﺮﺗﺰ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ و اﺛﺮﮔﺬارﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﻌﺎﺻﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻗﺮارﻛﺮدن ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﻴﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻗﺪﻣﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه در ارﺗﻘﺎی ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﻲ در ﻣﻴﺎن داﻧﺸﻬﺎی اﻧﺴﺎﻧﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺮداﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ﺟﺎﻳﮕﺎه او را در ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﻲ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ و دﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻣﺎﻛﺲ وﺑﺮ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﺮد .او از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺎﻟﻜﻮت ﭘﺎرﺳﻨﺰ ﺑﺎ آرای ﻣﺎﻛﺲ وﺑﺮ آﺷﻨﺎ ﺷﺪ و ﺗﻼش ﻛﺮد ﺗﻔﻬﻴﻢ و ﺗﻔﺴﻴﺮ را در ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻓﺮ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 1

صفحات  84- 61

تاریخ انتشار 2012-08-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023